ΤΟΥ PETER FULLER
Δεκέμβρης 2024
Η ΦΙΛΟΜΥΘΙΑ ΜΑΣ ΣΑΝ ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΗΣ!
Ένα “χρωματικό πεδίο” ήταν παντού παρόν στη σημερινή μας συνάντηση! Καθώς αναλογιζόμασταν (μαζί με την Marion Milner), σε ποιο βαθμό οι συμβάσεις στην τέχνη (περίγραμμα, προοπτική) μοιάζουν ν’ αποδίδουν το πραγματικό αλλά όχι το “αληθινό”…
Φαίνεται ότι η πρόσβαση στο τελευταίο, μοιραία επιστρατεύει την- “επικηρυγμένη” από τον ορθολογισμό- πρωτογενή σκέψη (ή πρωτογενή διαδικασία) της παιδικής μας ηλικίας (αυθορμητισμός, παρορμητισμός, μαγικότητα, έλλειψη αναστολών κλπ). Σχετικά με αυτό, οι εκπρόσωποι του μοντερνισμού αναφέρονται συχνά σε ένα σχεδόν μυστικιστικό “θρησκευτικό” βίωμα “κένωσης”, έκστασης.
Ακόμα καλύτερα αν το ενστικτώδες κίνητρο του καλλιτέχνη είναι η άκρατη ανάγκη επανόρθωσης ενός “χαμένου παραδείσου” της παιδικότητάς του, τον οποίο φαντασιακά θα είχε χάσει (καταστρέψει) από δικό του “σφάλμα”. Είναι μάλλον υπό αυτές τις εσωτερικές συνθήκες που μπορεί να μας παραδίδει το μεγάλο έργο ( είτε “ωραίο”, είτε “μεγαλειώδες”).
Έτσι το “μέρος”, το ερείπιο, καταλήγει να είναι πιο ενδιαφέρον από το όλον επειδή μας προσφέρει την ευκαιρία να λυτρωνόμαστε καθώς το αποκαθιστούμε στη φαντασία μας (η διαχρονία της ακρωτηριασμένης Αφροδίτης της Μήλου, ο πολιτισμός του “θραύσματος”).
Διαβάσαμε και αποθησαυρίσαμε : “…συχνά τον έχω παρακολουθήσει να ζωγραφίζει…ζωγραφίζει σαν χορευτής. Οι ρυθμοί του σώματός του μας πληροφορούν για τον τρόπο με τον οποίο σταδιακά χτίζει την εικόνα του…Έτσι, κατά μια πραγματική έννοια, κάθε έργο που κάνει σφραγίζεται με το άγγιγμα και την κίνησή του…Οι συναισθηματικές ποιότητες ενός καλού έργου του Natkin έχουν την οικειότητα και τη συναισθηματική δύναμη που έχει το χάδι” (P.Fuller “Tέχνη και Ψυχανάλυση”).
Επόμενος σταθμός μας το “Λολίτα” του Nabokov, στις 15 Ιανουαρίου.
Θα είμαστε όλοι εκεί!
Σάββας Μπακιρτζόγλου Ψυχολόγος-Ψυχαναλυτής Πρόγραμμα Επέκεινα-Ψυχαναλυτική Πράξη
