Μια ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον ψυχολόγο-ψυχαναλυτή Σάββα Μπακιρτζόγλου, για την ψυχαναλυτική διαδικασία.
Ελένη Μπεζιριάνογλου, δημοσιογράφος. Δημοσιεύτηκε στις 7 Οκτωβρίου 2015, στην AthensVoice
Τι να περιμένει κανείς από την ψυχανάλυση, σε τι μπορεί να τον βοηθήσει;
Η ψυχανάλυση προσφέρει στον αναλυόμενο χώρο και χρόνο, εν είδει δεξαμενής ή μητρικής αγκαλιάς, για να αδειάσει και να εναποθέσει μέσα σ’ αυτήν τα δικά του «αχώρεστα», ήτοι εντάσεις, αναστατώσεις, αγωνίες, ταραχές κ.λ.π που μόνος του δε μπόρεσε να διευθετήσει, με αποτέλεσμα να του βραχυκυκλώνουν/ταλανίζουν τη ζωή.
Το διακύβευμα στην άσκηση της ψυχαναλυτικής πράξης είναι η αποκάλυψη της αθέατης /λανθάνουσας πλευράς του αναλυόμενου, η οποία είναι ό,τι γνησιότερο εκείνος διαθέτει. Ακριβώς γι αυτόν το λόγο ζητάει βοήθεια, ακόμα και αν δεν το γνωρίζει. Ζει αποκομμένος από τον γνήσιο εαυτόν του, από τις ενορμητικές του πηγές, συνωμοτεί θα λέγαμε σε ένα είδος «αποστασίας» εναντίον της αλήθειας του, που έχει ως συνέπεια την παραγωγή συναισθηματικών αναταράξεων και άγχους που τον κατακλύζουν. Καθώς αυτά τα επεξεργάζεται μαζί με τον αναλυτή του, έρχεται κοντύτερα σε αυτό που πραγματικά είναι οπότε αρχίζουν να αμβλύνονται οι εντάσεις του, τα συμπτώματα υποχωρούν, γίνεται λειτουργικότερος, απενεχοποιείται, απολαμβάνει περισσότερο… Αυτό μπορεί να περιμένει κάποιος, σε αυτό ακριβώς, μεταξύ άλλων, βοηθάει η ψυχανάλυση.
Τι προσφέρει στην ψυχαναλυτική διαδικασία το να ξαπλώσει ο αναλυόμενος στο ντιβάνι;
Αποτελεί το κατεξοχήν περιβάλλον προαγωγής της κυκλοφορίας των αναπαραστάσεων και των συνειρμικών αλυσίδων της σκέψης του ασθενούς, άλλως ειπείν αυτός διευκολύνεται να μιλάει το κατά δύναμιν αλογόκριτα, χωρίς φόβο και ντροπή, για ό, τι σκέπτεται και φαντάζεται, διαδικασία η οποία προσιδιάζει στην ονειρική εργασία. Με τη διαφορά βέβαια ότι στο ψυχαναλυτικό ντιβάνι δεν κοιμάται αλλά, τουλάχιστον ιδεατά, μιλάει αυθόρμητα όπως συμβαίνει με τον αυτοματισμό της εικονοποιίας στα συμβολικά όνειρα που βλέπουμε.
Ξαπλωμένος στο ντιβάνι, ο ασθενής είναι μόνος παρουσία του αναλυτή του και αυτό παραπέμπει στο παιδικό του παρελθόν όπου, καλώς εχόντων των πραγμάτων, είχε την ικανότητα να είναι μόνος του και να παίζει ενώ η μαμά του ήταν εκεί παρούσα στον περιβάλλοντα χώρο. Ούτως η άλλως κατά την ψυχαναλυτική συνεδρία ο ασθενής και ο αναλυόμενος παίζουν, είναι ο καθένας μόνος του, διαμέσου των ιδεών τους, των εικόνων τους, των φαντασιών τους και στη συνέχεια παίζουν μαζί, εκεί όπου συναντώνται οι συνειρμικές διαδικασίες των δύο, κάθε φορά όπου αυτή η συνάντηση των δύο επιτρέπει στον αναλυτή να εγκαταστήσει μια σύνδεση ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν του ασθενούς του. Μπορούμε να ορίσουμε την ψυχανάλυση ως μια ύψιστα εξειδικευμένη μορφή του παίζειν, στην υπηρεσία της επικοινωνίας με τον εαυτόν και τους άλλους.
Απόσπασμα από το κείμενο Ψυχανάλυση: “ H αποκάλυψη της αθέατης πλευράς σου”. Σάββας Μπακιρτζόγλου, ψυχολόγος-ψυχαναλυτής
http://www.athensvoice.gr/archives/psyhanalysi-i-apokalypsi-tis-atheatis-pleyras-soy