Σάββας Μπακιρτζόγλου | Ψυχολόγος – Ψυχαναλυτής
Κάποιοι άνθρωποι παραπονιούται συχνά για ένα αίσθημα «κούφιου», «νέκρας», του «τίποτα» ή του «άδειου», ένα βίωμα ότι «κάτι λείπει» ή είναι «κακό» μέσα τους. Ως επί το πλείστον είναι εκφράσεις συναισθηματικής διαταραχής προερχόμενες από την ασυνείδητη μνήμη μιας ελαττωματικής μητρικής φροντίδας που βιώνεται σαν άδειος μαστός, σαν απούσα μητέρα (Greenson, 1963).
Παρατηρείται σε αυτούς τους ανθρώπους υπεροχή συμπεριφορών συνδεομένων με το δυσάρεστο, μια βαθειά προσκόλληση στις οδυνηρές εμπειρίες (σαδομαζοχιστικός πειρασμός), με συνέπεια να έχουν ένα τεράστιο ενδιαφέρον για πάσης φύσεως επικίνδυνα βιώματα και να υφίστανται έλξη για εξωπραγματικά και φρικιαστικά συμβάντα (Ποταμιάνου 1993). Mπορεί να μαγεύονται από βιβλία και ταινίες τρόμου και γενικότερα από την κουλτούρα της φρίκης (“walkingdead”). Τα κλασσικά βιβλία της ΜaryShelley με ήρωα τον Frankenstein παρουσιάζουν φιγούρες πτωμάτων που ανασταίνονται με επιστημονικούς τρόπους. Ο Frankenstein και οι νεκραναστάσεις του θα μπορούσαν να αναπαριστούν την ψυχική κατάσταση τραυματισμένων ανθρώπων από ολέθρια γεγονότα καθώς προσπαθούν να γιάνουν από μια μακάβρια εμπειρία που τους βούτηξε ανεπανόρθωτα στη θανατίλα (Βollas 1999).
Είναι μια σχέση συντριβής του άλλου και του Εγώ που μπορεί να φτάνει ενίοτε σε αυτοκτονικές χειρονομίες. Το ζητούμενο των αυτοακρωτηριαζόμενων στη διάρκεια εναγώνιων καταστάσεων οξέων ή χρόνιων, είναι μάλλον να βιώσουν τα σωματικά τους όρια παρά να τα απολαύσουν μέσω του πόνου (η Ποταμιάνου το 1999, αναφέρεται σε άμυνες μανιακού τύπου και θανατηφόρα μεγαλομανία).
Ο Kernberg (1998) σημειώνει ότι αυτοί που δε δέχτηκαν μια ηδονική ενεργοποίηση του σωματικού (επιδερμικού) τους ερωτισμού, βρίθουν από αρχαϊκές φαντασίες σαδομαζοχιστικού περιεχομένου. Μπορεί να τραβάνε το δέρμα, τα μαλλιά κ.λ.π λαμβάνοντας κάποιου τύπου αισθησιακή ικανοποίηση από τον πόνο αλλά σε καμία περίπτωση σεξουαλική ηδονή και ευχαρίστηση. Συχνά αυτοτραυματίζονται ή αυτοακρωτηριάζονται πρωτίστως στα γεννητικά όργανα αλλά επίσης στα χέρια και μάτια, σε πολλές περιπτώσεις εν μέσω παραληρητικών μυσταγωγιών, ενώ κάποιοι έφηβοι κάνουν με επαναλαμβανόμενο τρόπο σκαριφισμό του δέρματος (carving). Πρόκειται για αυτοτιμωρητικές πράξεις που παραπέμπουν συμβολικά στον ευνουχισμό Menninger (1935).